مراحل صادرات کالا و روش‌های آن

زمان مطالعه: 6 دقیقه

صادرات کالا یک فرایند اقتصادی و به معنای فروش کالاها و خدمات از یک کشور به کشور دیگر است. این فعالیت اهمیت بسیاری در توسعه اقتصادی دارد، زیرا به دولت‌ها امکان می‌دهد تا بازارهای جدید را برای کالاها و خدمات خود فراهم کنند و درآمد‌های ارزی را افزایش دهند. به‌طورکلی مراحل صادرات کالا از ایران شامل آماده‌سازی و بررسی بازارها، انتخاب محصول، تنظیم مستندات صادراتی، ترتیبات حمل‌ونقل، گمرک و مرزها و توزیع و فروش است. جالب است بدانید مواد اولیه پلیمری و مصنوعات پلاستیکی جزو گرانترین کالاهای صادراتی ایران هستند که در ویترین نت می‌توانید با تامین کنندگان آن‌ها ارتباط داشته باشید. در این مقاله از ویترین نت به بررسی مراحل مختلف صادرات کالا می‌پردازیم.

 

انواع صادرات کالا (موقت و قطعی)

صادرات به ارسال کالاها یا خدمات از یک کشور به کشور دیگر به‌منظور فروش، توزیع، استفاده یا مصرف در بازارهای خارجی گفته می‌شود. می‌توان این فعالیت را یکی از اصولی‌ترین روش‌های ارتباط بین کشورها در تجارت جهانی درنظر گرفت که نه‌تنها به توسعه اقتصاد کشورها کمک می‌کند، بلکه موجب ایجاد اشتغال، تبادل فرهنگی و تقویت روابط بین‌المللی نیز می‌شود. صادرات به دو صورت زیر انجام می‌شود:

1. صادرات قطعی: کالاها و خدمات به‌منظور فروش و عرضه در بازارهای خارجی ارسال می‌شوند. به‌عبارت‌دیگر، این کالاها به‌صورت دائمی از کشور مبدأ خارج می‌شوند و به کشور مقصد انتقال می‌یابند. در این حالت، ممکن است هزینه‌های گمرکی مربوطه پرداخت شود، اما مالیات، عوارض، سود بازرگانی و حقوق گمرکی باید پرداخت نشوند.
2. صادرات موقت: کالاها به‌منظور مصرف موقت یا استفاده در مقصد ارسال می‌شوند و پس از مدتی به کشور مبدأ برمی‌گردند. برای مثال می‌توان به شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی، تعمیر و نگهداری تجهیزات در کشور مقصد، بازاریابی و تست محصولات در بازارهای خارجی اشاره کرد. در این حالت، کالاها مشمول پرداخت هزینه‌های گمرکی می‌شوند، اما از پرداخت مالیات، عوارض و سایر موارد معاف می‌شوند.

در هر دو نوع صادرات، توجه به قوانین و مقررات مربوط به گمرک، مالیات، انتقال و تجارت بین‌المللی بسیار اهمیت دارد. همچنین، تحقیقات بازاریابی، تعیین بازارهای مقصد، مدیریت لجستیک و تأمین منابع مالی از جمله مهم‌ترین عوامل در موفقیت این امر هستند.

انواع روش‌های صادرات کالا

صادرات کالا به دو روش اصلی مستقیم و روش غیرمستقیم انجام می‌شود و هر یک مزایا و معایب خود را دارند. در ادامه به توضیح هر یک از این روش‌ها می‌پردازیم:

صادرات کالا به روش مستقیم

در این روش، کالاها بدون واسطه و برنامه‌ریزی شرکت‌های واسطه‌گر به کشور مقصد صادر می‌شوند. فرد یا شرکت صادرکننده مستقیماً مسئولیت انجام تمام مراحل صادرات، از تهیه مستندات تا حمل‌ونقل، را به عهده دارد.

صادرات کالا به روش غیرمستقیم

در این روش، از واسطه‌گران یا شرکت‌های بازرگانی برای انجام صادرات استفاده می‌شود. این واسطه‌گران مسئولیت ترتیب صادرات، حمل‌ونقل، گمرک و مسائل مالی را به عهده دارند و سود به‌دست‌آمده از آن بین واسطه‌گر و صادرکننده تقسیم می‌شود.

به انتخاب روش مناسب برای صادرات کالا نیاز دارید تا به شرایط خاص شما، نیازها و توانمندی‌هایتان بستگی دارد. همچنین، شرایط بازار مقصد و نیازهای مشتریان نیز در انتخاب روش تأثیرگذار خواهد بود.

حتما ببینید: قوانین گمرک ایران

مزایا و معایب انواع روش‌های صادرات کالا

هر یک از روش‌های صادرات کالا مزایا و معایبی دارد که در ادامه آنها را بیان می‌کنیم.

از مزایای صادرات کالا به روش مستقیم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کسب سود بیشتر و ایجاد ارتباطات تجاری اشاره کرد؛ زیرا واسطه‌گران به سود شما دسترسی ندارند.
• همچنین این روش به شما اجازه می‌دهد تا با مشتریان و اشخاص مرتبط در کشور مقصد مستقیماً ارتباط برقرار کنید و تجربه‌های تجاری به اشتراک بگذارید.

از معایب صادرات کالا به روش مستقیم نیز می‌توان موارد زیر را نام برد:

• ‌صرف زمان و هزینه‌های بیشتری درپی دارد.
• همچنین شما مسئولیت اخذ تمام مجوزهای صادرات کالا و مستندات قانونی مرتبط با آن را بر عهده دارید.

از مزایای صادرات به روش غیرمستقیم نیز می‌توان موارد زیر را نام برد:

• کاهش هزینه‌ها و بهره‌گیری از تجربه و دانش اتفاق می‌افتد.
• در صادرات غیرمستقیم شما نیازی به ایجاد یک دپارتمان صادرات ندارید و برخی هزینه‌ها را متقاضیان واسطه‌گر می‌پردازند.

در معایب این نوع صادرات نیز می‌توان موارد زیر را نام برد:

• در صادرات غیرمستقیم شما با مشتریان و بازارهای مقصد تعامل ندارید و نمی‌توانید به‌خوبی نیازها و تقاضاهای آنها را شناخته و برآورده کنید.
• همچنین ممکن است واسطه‌گران به طور مستقل هزینه‌های صادرات کالا و شرایط آن را تعیین کنند.

مراحل صادرات کالا از ایران

در این بخش مراحل و استراتژی صادرات کالا از ایران را توضیح داده‌ایم:

• بازاریابی بین‌الملل: در این مرحله، شناسایی بازارهای مقصد و تعیین نیازها و تقاضاهای آن‌ها اهمیت دارد. برنامه‌ریزی نیز برای ورود به بازارهای جدید و تعیین استراتژی‌های بازاریابی از اهمیت ویژه برخوردار است.
• اخذ مجوزهای صادرات: بسته به نوع کالا و مقصد، مجوزهای مختلفی برای صادرات لازم است. این مجوزها شامل کارت بازرگانی، مجوز صدور، گواهی بهداشت نباتی یا دامی، گواهی استاندارد و مجوزهای دیگر می‌شوند.
• مشخص‌کردن قیمت صادراتی: تعیین قیمت مناسب برای کالاها باتوجه‌به بازار، رقبا و هزینه‌های تولید و صادرات بسیار مهم است.
• صدور پرفورما اینویس: پرفورما اینویس نوعی فاکتور موقت است که قبل از صادرات برای ارتباط با خریدار و تعیین شرایط معامله ارسال می‌شود.
• تهیه، تدارک و بسته‌بندی کالا: کالاها باید برای حمل‌ونقل بین‌المللی به صورت مناسب بسته‌بندی شوند و از نظر کیفیت و استانداردها تأیید شوند.
• دریافت گواهی بازرسی کالا: در بعضی موارد، گواهی بازرسی کالا از سوی مراجع معتبر مانند اتاق بازرگانی و صنایع معادن صادر می‌شود.
• صدور فاکتور: فاکتور نهایی جهت انجام تراکنش‌های مالی و اداری بین خریدار و فروشنده ارسال می‌شود.
• اخذ گواهی مبدأ: گواهی مبدأ نشان‌دهنده تأیید موجودی و منشأ کالاها توسط مراجع اداری است.
• حمل‌ونقل بین‌المللی و اسناد مربوطه: در این مرحله، حمل‌ونقل کالا با استفاده از راه‌های مختلف (هواپیما، کشتی، خودرو و…) انجام می‌شود و اسناد مربوط به حمل‌ونقل تهیه می‌شوند.
• بیمه حمل‌ونقل و اسناد مربوطه: برای محافظت از خطرات حمل‌ونقل، بیمه‌نامه‌های مربوط به حمل‌ونقل صادر می‌شود.
• ارسال کالا: کالاها به مقصد ارسال می‌شوند و اسناد مربوط به حمل‌ونقل به خریدار تحویل داده می‌شود.
• دریافت گواهی صدور یا واریزنامه: پس از تحویل کالاها به مقصد، گواهی صدور یا واریزنامه برای دریافت پرداخت ارسال می‌شود.

مدارک و مجوزهای مورد نیاز برای صادرات کالا از ایران

به طور کلی کالاها به 3 دسته زیر تقسیم‌بندی می‌شوند:

1. کالاهای مجاز: کالاهای مجاز بدون نیاز به مجوز صادرات می‌توانند صادر شوند و این موارد شامل استانداردها و گواهی‌های بهداشتی است.
2. کالاهای مشروط: کالاهای مشروط نیاز به مجوزات گمرکی دارند و بعد از تأیید وزارتخانه‌های مربوط، مراحل صادرات آنها آغاز می‌شود.
3. کالاهای ممنوع الصدور: کالاهای ممنوع الصدور به دلیل شرایط خاص یا تصویب قوانین خاص در کشور مقصد، امکان صادرات ندارند.

اطلاعات موردنیاز برای تنظیم اظهارنامه کالای صادراتی شامل مشخصات خریدار، کشور مبدأ و مقصد، مشخصات صادرکننده و اظهارکننده کالا، شرایط معامله بر اساس قرارداد، مشخصات وسیله حمل در مبدأ بارگیری، مشخصات کالا از جمله نوع و تعرفه گمرکی، مشخصات محموله از جمله بسته‌ها، وزن و ارزش صادراتی و نام گمرک محل تسلیم اظهارنامه است.

مراحل و مدارک لازم جهت صادرات کالا شامل تهیه زیرساخت‌های لازم مانند وب‌سایت و کارت ویزیت دیجیتال، اخذ مجوزهای موردنیاز از جمله استانداردها و تست‌ها، انجام تحقیق بازاریابی در کشور مقصد، تحلیل قیمت‌گذاری و شرایط بازار، توانایی تأمین کیفیت مطابق با استانداردها، ایجاد مزیت رقابتی و انجام بازاریابی در کشور مقصد می‌شود.

هزینه‌های صادرات کالا از ایران

هزینه‌های صادرات کالا از ایران ممکن است به دلیل ماهیت متغیر بازار و نوع کالا متفاوت باشند، اما  برخی از هزینه‌های معمول در فرایند صادرات کالا عبارت‌اند از:

• هزینه‌های مدارک و مجوزها
• هزینه‌های بسته‌بندی و نقل‌وانتقال
• هزینه‌های گمرکی
• هزینه‌های بیمه
• هزینه‌های بازاریابی و تبلیغات
• هزینه‌های تبادل و تبدیل ارز

به‌طورکلی هزینه‌ صادرات کالا ممکن است به دلیل تغییرات ارزش ارز، تغییرات قوانین و مقررات و همچنین شرایط بازار مختلف در طول زمان تغییر کند. برای دقیق‌ترین اطلاعات در مورد هزینه‌های صادرات کالا از ایران بهتر است با متخصصین و کارشناسان مرتبط در این زمینه مشورت کنید.

روش‌های مشتری‌یابی صادرات کالا از ایران

پیدا کردن مشتری برای صادرات کالا یکی از اصلی‌ترین مراحل صادرات کالا از ایران است. در کل روش‌های مشتری‌یابی برای صادرات کالا از ایران شامل موارد زیر است:

• سایت‌های خارجی: استفاده از سایت‌های B2B برای پیداکردن خریداران حقیقی و ایجاد پروفایل در آن‌ها جهت تبلیغ محصولات و خدمات
• شرکت در رویدادهای تجاری: شرکت در نمایشگاه‌ها، رویدادهای تجاری و همایش‌های صنعتی برای معرفی محصولات و برقراری ارتباط با مشتریان خارجی
• اتاق بازرگانی مشترک: استفاده از اتاق‌های بازرگانی مشترک بین ایران و کشور مقصد برای یافتن اطلاعات بازار و برقراری ارتباط با شرکت‌های محلی
• دفاتر بازرگانی سازمان توسعه تجارت: بهره‌گرفتن از دفاتر بازرگانی سازمان توسعه تجارت در کشورهای مختلف برای اطلاعات بازاریابی و تبلیغ محصولات
• تبلیغات آنلاین و وب‌سایت: ایجاد وب‌سایت و انجام تبلیغات آنلاین در کشور‌های مقصد به‌منظور جذب مشتریان جدید

جمع‌بندی

در این مقاله از ویترین نت در مورد مراحل صادرات کالا از ایران  صحبت کردیم. توضیح دادیم که مراحل و قوانین صادرات کالا از ایران شامل تهیه مدارک و مجوزها، اظهارنامه کالای صادراتی و انجام تحقیقات بازاریابی است. همچنین کسب اطلاعات دقیق در مورد خریدار، کشور مقصد، مشخصات کالا و سایر جزئیات نیز امری ضروری است.

نکته مهم این است که هر کشور ممکن است قوانین و مقررات متفاوتی برای صادرات داشته باشد؛ بنابراین، تحقیقات دقیق و آشنایی با قوانین مربوط به کشور مقصد بسیار مهم است تا مشکلاتی از قبیل تأخیر در صادرات کالا یا عدم رضایت مشتریان از کیفیت کالاها به وجود نیاید.