فرآیند واردات و مراحل صادرات کالا به ایران به حد کافی پیچیده و پر چالش است، پس شما باید به‌عنوان یک تاجر یا واردکننده کالا نسبت به قوانین گمرک ایران اطلاعات کافی داشته باشید تا بتوانید با هزینه‌ای کمتر در مدت‌زمان اندک، کالا را از گمرک ترخیص کنید. فرقی نمی‌کند، امروز برای تجارت اقدام کردید یا چندین سال است تاجر هستید، برای آشنایی با قانون امور گمرکی حتماً باید هرساله اطلاعات خود را در این حوزه به‌روز کنید. پس برای آشنایی بیشتر با آخرین تغییرات قانون‌های گمرک ایران حتماً این مقاله از سایت ویترین نت را با دقت مطالعه کنید.
قوانین گمرک مناطق اقتصادی
وزارت صمت، نام ارگانی است که قانون امور گمرکی را تنظیم می‌کند. این وزارتخانه نخستین بار در سال 1394 قوانین خاصی را در حوزه صادرات و واردات منتشر کرد. خوشبختانه قوانین گمرکی هرساله تحت نظر این وزارتخانه خانه دائماً در حال تغییر و به‌روزرسانی است. ازآنجایی‌که قوانین گمرک ایران نقش مؤثری در فرآیند کاری شرکت‌های عمومی و خصوصی ایفا می‌کند، در ادامه این بخش آیین نامه اجرایی قانون امور گمرک در منطقه آزاد و منطقه ویژه اقتصادی موردبررسی قراردادهایم.
منطقه آزاد
حتماً شما هم تابه‌حال شنیده‌اید که می‌گویند، مناطقی نظیر جزیره کیش، چابهار و … منطقه آزاد هستند؛ اما چرا به این نقاط لقب منطقه آزاد می‌دهند؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت به مناطقی بندری و غیر بندری که در آن‌ها طبق قانون امور گمرک واردکننده از پرداخت هزینه‌هایی نظیر سود، مالیات، عوارض گمرکی و غیره معاف است، منطقه آزاد می‌گویند. این قانون باهدف توسعه صادرات صنعتی و تسهیل در فرآیند واردات و صادرات در نقاط مرزی کشور اجرا می‌شود.
منطقه ویژه اقتصادی
در تعریف منطقه ویژه اقتصادی می‌توان گفت به نقاطی از کشور گفته می‌شود که در آن مناطق باهدف جذب سرمایه داخلی و خارجی و رونق صادرات، ارائه خدمات و اجازه ورود یا خروج کالا تنها بر اساس اجرای قوانین گمرک، میسر است. سلفچگان، رامشار، سرخس، هرمزگان، بوشهر و سیرجان تنها بخشی از مناطق ویژه اقتصادی کشور هستند که از تاریخ 5/9/1384 موظف شدند تا طبق آیین نامه اجرایی قانون امور گمرک به‌منظور اشتغال‌زایی، پردازش کالا، کاهش هزینه‌های تولید و جذب سرمایه برای ورود کالا به کشور، تنها مشروط بر اجرای فرآیند گمرک نظیر پرداخت عوارض گمرکی، مالیات و غیره، عمل کنند. دریافت مجوز، امکان واردکردن انواع ماشین‌آلات، بسترسازی خرده‌فروشی و … تنها بخشی از مزایای واردات کالا از منطقه ویژه اقتصادی شناخته می‌شوند.
اصطلاحات گمرکی
به‌عنوان یک تاجر یا سرمایه‌گذار آنچه در کنار یادگیری قانون امور گمرکی با آخرین اصلاحات اهمیت زیادی دارد، آشنایی با اصطلاحات گمرکی است؛ زیرا شناخت این اصطلاحات می‌تواند زمینه معاملات پرسودتر و آشنایی با دیگر تاجران را آسان‌تر کند. در ادامه این بخش با مهم‌ترین اصطلاحات گمرکی آشنا خواهیم شد.
بارنامه یا سند حمل کالا
بارنامه درواقع سندی است که در آن اطلاعات کافی در خصوص کالا نظیر وزن، مشخصات، نوع کالا، نام گیرنده، آدرس گیرنده و… گردآوری شده است. این سند که توسط شرکت حمل‌ونقل صادر می‌شود، می‌تواند اطلاعات کلی در خصوص کالا را در اختیار مأموران گمرک قرار دهد. تنها نکته‌ای که در خصوص بارنامه نباید فراموش شود، مطابقت آن با کالای وارد شده است و بررسی صحت اطلاعات نوشته‌شده در بارنامه است.
اظهارنامه گمرکی
اظهارنامه گمرکی نقش مؤثری را در هنگام ترخیص کالا ایفا می‌کند. درواقع معرفی‌نامه‌ای در سامانه مربوط به گمرک قلمداد می‌شود. بررسی اظهارنامه گمرک و تائید آن بیانگر این است که اجازه ترخیص کالا میسر است.
اظهارنامه مبدأ
اظهارنامه مبدأ درواقع مدرکی در خصوص مبدأ کالا است که این مدرک می‌تواند همان فاکتور خرید کالا باشد. اظهارنامه مبدأ یکی از مهم‌ترین مدارکی است که بازرگانان باید برای ترخیص کالا آن را برای گمرک ارسال کنند.
سیاهه تجاری
در سیاهه تجاری هزینه کالا، نام خریدار، جزئیات کالا، خصوصیات کالا و غیره توسط فروشنده اولیه کالا به نام خریدار نوشته می‌شود. همچنین در این سیاهه باید اطلاعات لازم نظیر نحوه پرداخت هزینه، وزن محصول و… نیز درج شود.
بیمه‌نامه
بیمه‌نامه درواقع یکی از مهم‌ترین اسنادی است که بازرگان باید در هنگام ترخیص کالا آن را به مأموران ترخیص ارائه دهد. به‌طورکلی کالای وارداتی قبل از ورود به کشور باید بیمه شود و عدم توجه به این موضوع می‌تواند دلیلی باشد تا کالا امکان ترخیص و انتقال نداشته باشد.
پیش‌فاکتور یا پروفرما اینویس
پیش‌فاکتور یا پروفرما اینویس ازجمله اساسی‌ترین اصلاحات گمرکی شناخته می‌شود. به بیان ساده پیش‌فاکتور یا پروفرما اینویس درواقع مدرکی تحت عنوان مراحل ترخیص بار است که معمولاً توسط مأموران ارزیابی گمرک اعطا می‌شود.
مانیفست
به‌عنوان یک بازرگان حرفه‌ای اشتباه نکنید، مانیفست همان بارنامه نیست، بلکه مانیفست درواقع به محموله‌های مختلفی گفته می‌شود که توسط کشتی، قطار، کامیون و … حمل خواهند شد و در این سند اطلاعاتی برای صاحب محموله وجود ندارد، بلکه در این مدرک بیشتر اطلاعاتی در خصوص فرستنده کالا درج شده است.
کارنه تیر
کارنه تیر معمولاً یک اصطلاح رایج در گمرک‌های زمینی است. به بیان ساده‌تر برای کالاهایی که با وسایل حمل‌ونقل زمینی برای رسیدن به مقصد از چند کشور عبور می‌کنند، باید سندی تحت عنوان کارنه تیر، صادر شود. این سند نقش مؤثری در جلوگیری از اتلاف وقت و سهولت در فرآیند انتقال کالا ایفا می‌کند.
استریپ
استریپ فرآیندی است که در آن با حضور بازرگان یا نماینده او، کالا به‌منظور ارسال به مقصد نهایی توسط کارگران جابه‌جا و بارگیری می‌شود.
کابوتاژ
مسامحه یا کابوتاژ به فرآیندی گفته می‌شود که در آن محموله محصولات از گمرک کشور به یکی دیگر از گمرک‌های داخلی انتقال داده خواهد شد. معمولاً این پدیده در مقصدهایی اجرا می‌شود که در آن‌ها راههای آبی وجود داشته باشد. البته گاهی نیز می‌توان کابوتاژ را در خطوط حمل‌ونقلی ریلی، هوایی و … دید.
در کنار تمام اصطلاحات فوق؛ اما از دیگر اصطلاحات معمول گمرکی می‌توان به پروانه تردد، پروانه صادراتی، راه نامه هوایی، راه نامه زمینی، کالای متروکه و … اشاره کرد.
انواع کالاها در قوانین گمرک ایران
طبق قوانین گمرک ایران کالاها به سه دسته تقسیم می‌شوند و بارزگان باید قبل از ورود کالا به کشور ایران، اطلاعات کافی در خصوص انواع کالاها در قوانین گمرک ایران داشته باشد تا بتواند بدون اتلاف وقت و هزینه، اجازه ترخیص کالا را دریافت کند.
کالاهای ممنوع
طبق قوانین گمرک ایران ورود کالاهایی نظیر ابزار قمار، کالاهای مستهجن، فرآورده‌های گوشتی تهیه‌شده از گوشت خوک، مشروبات الکلی، چاقو، شمشیر و … ممنوع است و این موضوعی است که بازرگان باید در خصوص آن آگاهی داشته باشد.
کالاهای مشروط
بر اساس قوانین گمرک ایران برخی از کالاها نیز مانند فرآورده‌های گیاهی، حیوانات و … نیز تنها تحت دریافت مجوز و ارزیابی آن‌ها ورود آن‌ها به درون کشور میسر است.
کالاهای مجاز
به کالاهایی که بدون ارائه مجوز می‌توانند از گمرک ترخیص شوند، کالاهای مجاز می‌گویند. این کالاها می‌توانند شامل محصولاتی نظیر هدیه باارزش کمتر 80 دلار، عطر، سیگار و … باهدف مصارف شخصی باشد.
مالیات در قانون گمرک ایران
به‌طورکلی عوارض گمرکی یا مالیات که از طریق هیئت‌وزیران تعیین می‌شود، درواقع هزینه است که باهدف ارائه خدماتی نظیر بررسی و ارزیابی محصول، تخلیه بار، انبارداری و غیره از تاجر واردکننده کالا دریافت می‌شود. معمولاً تعرفه مالیاتی هرساله تحت تأثیر عوامل مختلفی با نوسان مواجه است.
تایید کیفیت در قوانین گمرک ایران
کیفیت برخی از کالاها نظیر لوازم‌آرایشی، داروها، لوازم بهداشتی و … باید قبل از ترخیص، ارزیابی شود. طبق قانون گمرک ایران این دسته از کالاها باید دارای گواهی بهداشت و تأییدیه سازمان آموزش پزشکی باشند و پس از بررسی کیفیت محصول درصورتی‌که کالا از کیفیت مطلوبی برخوردار نباشد، بازرگان اجازه خروج یا ترخیص آن را از گمرک نخواهد داشت.
محصولات تجاری و غیر تجاری در قوانین گمرک ایران
طبق یک تعریف کلی به کالاهایی تجاری می‌گویند که پس از بررسی و ارزیابی کالا توسط مأموران گمرک، می‌توانند از گمرک ترخیص شوند. در مقابل به کالاهایی غیرتجاری می‌گویند که در تعداد بسیار محدود و صرفاً برای مصرف شخصی وارد کشور می‌شوند. بر اساس این دو تعریف، کالاهای غیرتجاری به‌صورت رایگان مشروط بر اینکه جز دسته کالاهای ممنوع نباشند، طبق قانون گمرک ایران می‌توانند پس از نظارت و بررسی وارد کشور شوند؛ اما بازرگانان برای ورود کالاهای تجاری باید کارت بازرگانی دریافت کنند و برای ترخیص و تائید کالا مدارکی نظیر بیمه‌نامه، اظهارنامه، سیاهه تجاری و… را همراه داشته باشند.
سود بازرگانی در قوانین گمرک ایران
سود بازرگانی درواقع نوعی مالیات است و طبق ماده 1 قانون امور گمرکی میزان سود یا حق گمرکی عددی مشخص با سود 4 درصد است. معمولاً این درصد را بازرگانانی باید بپردازند که قصد دارند کالایی به داخل کشور وارد کنند. در انتها لازم به ذکر است که بگوییم 4 درصد سود مالیاتی ممکن است هرسال دچار نوسان کاهشی یا افزایشی شود.
جمع‌بندی
قوانین گمرک ایران می‌تواند وابسته عوامل مختلفی هرساله دچار تغییر و تحولات بزرگ یا کوچک شود. ازاین‌روی شما باید به‌عنوان یک واردکننده نسبت به این قوانین اطلاعات کافی داشته باشید تا بتوانید طبق برنامه‌ریزی و با کمترین چالش کالای خود ترخیص کنید. از اینکه تا پایان یکی دیگر از مقالات سایت ویترین نت با ما همراه بودید، بسیار خرسندیم و امیدواریم که این مقاله به تمام سؤالات و ابهامات شما پاسخ داده باشد.
با ثبت یک درخواست، از تامین کنندگان مختلف استعلام قیمت بگیرید، مقایسه کنید و بهترین خرید را انجام دهید.
استعلام قیمتاطلاعات تماس و محصولات خود را ثبت کنید، بی واسطه با خریداران در ارتباط باشید و فروش خود را افزایش دهید.
ثبت نام