از شرایط مهم برای نگهداری و رشد گیاهان، خاک مناسب و باکیفیت است. بسیاری از گیاهان، برای رشد خود، نیازمند خاکی متخلخل و سبک هستند. در بازار انواع مختلفی از خاک‌ها وجود دارد که برخی از آنها از ترکیب چند خاک مختلف مانند پیت ماس، پرلیت، کوکوپیت و… به‌دست آمده‌اند. یکی از موادی که برای خاک، مفید است و باعث کیفیت بهتر آن می‌شود، پرلیت است. در این مقاله ویترین نت توضیح می‌دهیم که پرلیت چیست؟ و خصوصیات، انواع و کاربرد آن را برای به طور کامل بررسی می‌کنیم. لطفا با ما همراه باشید.
پرلیت چیست؟
در پاسخ به این سؤال که پرلیت چیست؟ باید بگوییم که یک نوع سنگ آتشفشانی است که در ساختار آن سیلیس که عنصر اصلی خاک می‌باشد، به‌کاررفته است. در واقع می‌توان گفت که سنگ پرلیت در گروه شیشه‌های آتشفشانی، طبقه‌بندی می‌شود. خاک پرلیت، در صورت قرارگرفتن در معرض حرارت حدود 30 برابر حجم اولیه خود، انبساط پیدا می‌کند. پرلیت از واژه پرل، به معنای مروارید گرفته شده است. به سنگ معدنی پرلیت بعد از حرارت دیدن، پوکه پرلیت گفته می‌شود.
پرلیت‌های خام دارای 3 تا 6 درصد آب هستند. با قرارگرفتن در معرض حرارت و دما‌های بالا، آب موجود در آن تبخیر شده و سپس میلیون‌ها حباب ریز، در ساختار آن به وجود می‌آید.
به‌این‌صورت به یک ساختار متخلخل تبدیل می‌شود و حجم دانه‌های آن افزایش می‌یابد و در نهایت از رنگ خاکستری تیره یا سیاه به سفید، تغییر رنگ پیدا خواهد کرد.
از دیگر مواد تشکیل دهنده پرلیت می‌توان به عناصری چون آلومینیوم، کلسیم، پتاسیم، منگنز، سدیم و آهن اشاره کرد. پرلیت منبسط شده باید دارای ویژگی‌هایی چون وزن سبک، سطح زیاد، رنگ سفید، ۲.۶PH تا ۷، عایق صوت، عایق حرارت، تخلخل بالا، مقاوم در برابر آتش، مقاوم در برابر مواد شیمیایی و… باشد.
انواع پرلیت
پرلیت‌ها انواع مختلفی دارند و بر اساس نوع به 2 دسته پخته و خام تقسیم می‌شوند. همچنین آنها را می‌توان از نظر دانه‌بندی، رنگ، بافت و چگالی نیز دسته‌بندی کرد. از انواع پرلیت‌ها می‌توان به پرلیت خام، منبسط، آب گریز، شکری، دانه‌ای، پومیسی و… اشاره کرد که در ادامه آنها را به طور مختصر توضیح خواهیم داد.
- پرلیت خام: معمولاً به رنگ‌های خاکستری روشن، تیره، قهوه‌ای یا حتی متمایل به سبز دیده می‌شود. بافتی شیشه‌ای و جلای چربی شکل دارد و از نظر ترمودینامیکی، ناپایدار است و با گذر زمان شروع به تبلور می‌کند. این پرلیت‌ها به‌راحتی تحت تأثیر هوازدگی قرار می‌گیرند و در طی آن به زئولیت و کائولیت تبدیل می‌شوند. از پرلیت‌های خام معمولاً در صنایعی چون ساخت الکترود، تهیه سیمان، سرامیک، سانیره‌ها، مواد منفجره، متالوژی و… استفاده می‌شود.
- پرلیت آب گریز: پرلیتی را که یک لایه از مواد سلولزی یا مواد هیدروفوبیک به سطح آن چسبیده شده باشد، بدون اینکه به آن آسیبی برسد یا اینکه از کیفیت فیزیکی آن کم شود، در اصطلاح هیدروفوبیک یا پرلیت آب گریز می‌گویند که یک نمونه از پرلیت‌های پخته است. رایج‌ترین نوع استفاده از آن در کشور‌های اروپایی برای جداسازی هیدروکربن از آب‌های آلوده است. کاربرد دیگر این پرلیت‌ها در صنایع موادغذایی و کشاورزی است.
- پرلیت منبسط: یک ماده سبک وزن است که از پرلیت‌های طبیعی به‌دست می‌آید. برای تهیه آن، در ابتدا پرلیت را خرد می‌کنند و سپس آن را می‌سایند و به منظور دانه‌بندی از توری‌های فراوانی عبور می‌دهند. این پرلیت‌های دانه‌بندی شده با سرعت بالایی حرارت داده می‌شوند و در نهایت یک توده سفید رنگ، حجیم و سبک به‌دست می‌آید.
- پرلیت پومیسی: آنها به‌صورت کف‌دار در نزدیکی سطح زمین هستند و وزن پایینی دارند. حفره‌دارشدن و تغییر شکل آنها، تابعی از مقدار ویسکوزیته جریان و فشار محدود‌کننده در طول حفره‌دارگشتن مایع سرد شونده است. آنها به شکست و پودرشدن، تمایل بیشتری دارند.
- پرلیت گرانولار یا دانه‌ای: در مجاورت یا در بخش‌های عمیق‌تر از منطقه پرلیت پومیسی، قرار گرفته است و بسیار چگال‌تر از بافت پوشاننده خود هستند و ظاهری شکری مانند دارند و رنگ آن خاکستری تا قهوه‌ای است. استخراج و طبقه‌بندی پرلیت گرانولار از نظر تجاری، در حد مطلوب است. حفاری آنها بسیار آسان است و به‌راحتی هنگام کندوکاو، منفجر می‌شود.
- پرلیت شکری: بافتی دانه‌ای شکل دارند و مانند پرلیت‌های گرانولار در قسمت‌های عمیق‌تری از پومیس، قرار می‌گیرند. این قسمت متراکم است و از بافت محکم و قوی‌تری، ساخته شده است. پرلیت شکری، همان‌طور که از اسمش پیداست ساختاری شکری دارد و حفاری آن آسان است. رنگ آنها معمولاً زرد نخودی است؛ اما به رنگ‌های قهوه‌ای و خاکستری نیز یافت می‌شوند.
کاربرد‌های پرلیت
حال که متوجه شدید پرلیت چیست و انواع آن را نیز شناختید، نوبت به آشنایی با کاربرد‌های آن می‌رسد. این محصول کاربرد‌های متفاوتی دارد و می‌توان از آن در صنایع مختلفی مانند کشاورزی، گلخانه، ساختمان‌سازی، سنگشور کردن پارچه‌های جین، ریخته‌گری، فیلتراسیون و… استفاده کرد.
پرلیت کشاورزی
ساختار میکروسکوپی پرلیت که معمولاً از نوع بستر کشت هیدروپونیک است، به شکلی است که به دلیل داشتن حفره‌های زیاد که معمولاً پر از آب هستند، می‌تواند چیزی حدود 20 درصد اکسیژن را در خود نگه دارد. ادغام آب و اکسیژن باعث افزایش کیفیت خاک می‌شود. از این رو با نگهداری اکسیژن و آب در حفره‌های خود، می‌تواند به آب‌رسانی و هوادهی خاک و در نتیجه تغدیه بهتر گیاهان کمک کند. پس در پاسخ به این سؤال که پرلیت کشاورزی چیست؟ باید بگوییم که ماده‌ای است که از آن در کشاورزی و باغبانی برای بهبود کیفیت خاک، استفاده می‌شود.
پرلیت ساختمانی
یکی از محصولات شیمیایی ساختمان استاندارد و به‌روز، پرلیت‌ها هستند که باعث افزایش سرعت در ساخت‌وساز می‌شوند. از پرلیت ساختمانی به دلیل قیمت مناسب و ویژگی‌ها و مزایای زیادی که دارد مانند سبک‌سازی، عایق صوتی و عایق حرارتی، می‌توان در ساختمان‌سازی استفاده کرد. ازآن برای عایق‌کاری لوله‌های آب نیز استفاده می‌شود؛ به این صورت که باعث کاهش جریان صدای آب در لوله می‌شود.
پرلیت سیمان حفاری
با توجه به اینکه پرلیت‌ها از قابلیت عایق‌بودن برخوردار هستند و همچنین وزن سبک و مقاومت گرمایی بسیار بالایی دارند، می‌توان با مخلوط کردن آنها با گل‌های حفاری، بین دیواره چاه و لوله‌های حفاری را با پرلیت عایق کرد تا از نفوذ آب و آلودگی‌های مختلف جلوگیری شود.
پرلیت جین شویی
از آن جایی که پرلیت‌ها رفتاری پایدار دارند و در آب حل نمی‌شوند، می‌توان از آنها به منظور سنگ‌شورکردن پارچه‌های جین استفاده کرد. همچنین از آنها در صنعت نساجی، به دلیل نداشتن هیچ گونه ضرر و آسیبی استفاده کرد؛ همچنین به دلیل داشتن خاصیت استریلی از آنها به‌عنوان یک ماده سفید‌کننده استفاده می‌شود.
طرز تهیه خاک پرلیت
در این بخش به طرز تهیه خاک پرلیت خواهیم پرداخت. همان طور که گفتیم پرلیت، کاربرد‌های زیادی برای گیاهان دارد و به ذخیره آب، بهبود زهکشی خاک و بهبود هوادهی خاک کمک بسیاری می‌کند. مقدار ۲۵ تا ۷۵ درصد از پیت ماس همراه با پرلیت، ماسه و کوکوپیت در گیاهان باعث کاهش شوری خاک، سبک‌شدن ساختار خاک و غنی‌سازی خاک به وسیله اسید‌های هیومیک می‌شود.
این ترکیب می‌توان برای گیاهانی چون گل جعفری، سنبل، رز، می‌مون، نرگس زرد، ادریس، لیلیوم، حنا، لاله، زعفران، گلایول و کلوسیا استفاده کرد. ترکیب ۵۰ درصد پیت ماس به علاوه ۵۰ درصد پرلیت، ماسه و کوکوپیت در گیاهانی مانند نیلوفر، زنبق، گل ناز، شمعدانی، بنفشه آفریقایی، سانسوریا و آدنیوم مورد استفاده قرار می‌گیرد. از ترکیب ۲۵ درصد پیت ماس به همراه ۷۵ درصد پرلیت، ماسه و کوکوپیت نیز بیشتر برای تهیه خاک گلدون‌هایی چون کاکتوس و سیکاس استفاده می‌شود.
مزایای استفاده از پرلیت در صنایع مختلف
پرلیت‌ها مزایای فراوانی دارند و می‌توان از آنها در صنایع مختلفی چون کشاورزی، ساختمان‌سازی، دام و طیور، غذایی، نسوز، پتروشیمی، عایق کاری، سرامیک، آب و فاضلاب، دکوراسیون، درب‌سازی و… استفاده کرد. از مزایای استفاده از این محصولات در کشاورزی می‌توان به آب‌رسانی بهتر ریشه گیاهان، سبک‌شدن خاک برای پرورش گیاه، هوادهی بهتر و رساندن اکسیژن لازم به ریشه گیاهان و امکان استفاده در کشت‌های بدون خاک و کشت هیدروپونیک اشاره کرد. همچنین پرلیت‌ها به دلیل اینکه عایق گرما هستند از تغییرات دمایی در هنگام کشت گیاهان نیز جلوگیری می‌کنند.
از مزایای پوکه صنعتی پرلیت در صنعت ساختمان‌سازی می‌توان به سبک بودن آنها، مقاوم بودن در برابر رطوبت و حریق و همچنین خاصیت نارسایی حرارتی و صوتی اشاره کرد. بیشترین کاربرد پرلیت‌ها در صنعت ساختمان‌سازی برای ساخت قطعات پیش‌ساخته سبک است. همچنین می‌توان از آنها در دیوار، پشت بام، سقف، نما‌ها و کف ساختمان نیز استفاده کرد.
جمع‌بندی
در این مقاله به توضیح پرلیت چیست پرداختیم و متوجه شدیم که یک سنگ آتشفشانی از نوع سیلیکات است. سیلیس، ماده بسیار مهم ساختار شیمیایی پرلیت است که در دانه خام موجود است. هر چه سیلیس، حفره‌های بیشتری داشته باشد، میزان انبساط نیز بیشتر می‌شود. با وجود محبوبیتی که این دانه معدنی دارد؛ اما به‌دست آوردن آن کاری نسبتاً مشکل است.
خاک پرلیت را می‌توانید از گل فروشی‌ها یا بازار‌های گل و گیاه تهیه کنید. این خاک‌ها بسته‌بندی‌های مختلفی دارند؛ اما رایج‌ترین آنها بسته ۱۰۰ لیتری است. در هنگام خرید پرلیت توجه کنید آن‌هایی که روکش دارند برای گیاه و خاک مناسب نیستند و می‌توانند برای آنها مشکلات جبران ناپذیری ایجاد کنند.
با ثبت یک درخواست، از تامین کنندگان مختلف استعلام قیمت بگیرید، مقایسه کنید و بهترین خرید را انجام دهید.
استعلام قیمتاطلاعات تماس و محصولات خود را ثبت کنید، بی واسطه با خریداران در ارتباط باشید و فروش خود را افزایش دهید.
ثبت نام