یکی از بخش‌های مهمی که در این سال‌ها دچار تحول و تغییرات شده است، بخش حمل‌ونقل است که ترانزیت یکی از آنهاست. ترانزیت یک ابزار استراتژیک در حمل‌ونقل به شمار می‌رود که بر اساس پروانه صادره شده در حوزه حمل و نقل فعالیت می‌کند. اگر علاقه‌مند به این حوزه هستید یا در این بخش فعالیت می‌کنید، پیشنهاد می‌کنیم این مقاله از ویترین نت را مطالعه کنید. ما در ویترین نت به بررسی ترانزیت و انواع آن پرداخته‌ایم.
ترانزیت کالا چیست؟
در جواب به سؤال ترانزیت کالا چیست؟ باید گفت ترانزیت کالا به انتقال کالاها از یک مبدأ به یک مقصد دیگر از مسیرهای حمل‌ونقل مختلف اشاره دارد و به عنوان یکی از رایج‌ترین روش‌های حمل‌ونقل بین‌المللی، نقش مهمی در تجارت جهانی و جابه‌جایی کالاها ایفا می‌کند. این روش مخصوصاً برای کالاهایی که باید از یک کشور به کشور دیگری برسند و به مقصد نهایی منتقل شوند، مناسب است. پروانه ترانزیت نیز مجوزی است که گمرک مبدا برای متقاضی صادر می‌کند و او با این مجوز ثابت کرده است که اظهارنامه را به درستی تنظیم کرده است از این رو می‌تواند کالای خود را به گمرک مقصد ببرد.
انواع ترانزیت
بسته به نیاز جامعه و منطقه، انواع مختلف ترانزیت وجود دارد که در ادامه به انواع رایج آن اشاره می‌کنیم.
- ترانزیت مسیر ثابت: این نوع ترانزیت از اتوبوس‌ها، ون‌ها و سایر وسایل نقلیه برای حرکت در مسیرهای ثابت و زمان‌بندی شده استفاده می‌کنند. این نوع ترانزیت معمولاً در مناطق شهری استفاده می‌شود.
- ترانزیت مسیرهای قابل پذیرش: به آنها مسیرهای منحرف نیز گفته می‌شود. دلیل انحراف مسیرهای ترانزیت می‌تواند به شرایط و نیازهای مخصوص به هر موقعیت، مرتبط با حمل و نقل و جابه‌جایی کالاها یا افراد بستگی داشته باشد. زمان‌بندی این نوع ترانزیت از پیش تعیین شده است، اما مسیرها ممکن است تغییر کنند.
- ترانزیت داوطلبانه: در این نوع ترانزیت، افراد داوطلبانه با استفاده از وسایل نقلیه شخصی خود به عنوان راننده، افراد و یا کالایی را حمل می‌کنند. هزینه‌ها و مسافت پیموده شده توسط داوطلبان یا برنامه‌های ترانزیت پرداخت می‌شود.
حتما ببینید: استعلام مالیات کارت بازرگانی
دسته بندی ترانزیت بر اساس مرز گمرکی
ترانزیت بر اساس مرز گمرکی، به دسته‌بندی‌های موجود از نظر مرزهای کشورهای منطقه یا مناطق گمرکی برای عبور و وسایل نقلیه اشاره دارد. این دسته‌بندی‌ها به شکل زیر هستند:
ترانزیت داخلی
در این نوع ترانزیت، کالاها و وسایل نقلیه از یک نقطه به نقطه دیگر در داخل مرزهای یک کشور حرکت می‌کنند، بدون این که نیاز به عبور از مرزهای بین‌المللی داشته باشند. این نوع ترانزیت معمولاً برای جابه‌جایی کالاها بین نقاط مختلف یک کشور استفاده می‌شود.
ترانزیت بین المللی
در این نوع ترانزیت، کالاها و وسایل نقلیه از یک کشور به کشور دیگر منتقل می‌شوند. در این صورت، نیاز به گذر از مرزها و مراکز گمرکی بین‌المللی است. ترانزیت بین المللی ممکن است در جاده‌ها، راه‌آهن‌ها، بنادر، فرودگاه‌ها و سایر مسیرهای حمل و نقل بین‌المللی اتفاق بیفتد.
دسته بندی ترانزیت بر اساس شیوه حمل و نقل
اکنون که متوجه شدیم ترانزیت کالا چیست، در ادامه به ترانزیت‌های مختلف بر اساس حمل و نقل اشاره می‌کنیم.
ترانزیت دریایی
در این نوع ترانزیت، مقادیر زیادی از محصولات از طریق کشتی‌های باری منتقل می‌شوند. کالاها در کانتینرها بسته‌بندی می‌شوند و این کانتینرها در کشتی بارگیری می‌شوند و در آنجا به کشور مقصد منتقل می‌شوند.
انواع ترانزیت دریایی در ایران
ترانزیت دریایی در ایران بسیار مهم است؛ زیرا این کشور در یکی از موقعیت‌های جغرافیایی استراتژیک در خلیج فارس و دریای عمان واقع شده است. ایران با دسترسی به دریای خزر و دریای عمان، امکان ترانزیت بارها و کالاهای بین مناطق مختلف را دارد. در ایران، انواع ترانزیت دریایی عبارت‌اند از:
- ترانزیت بارهای عمومی و تجاری: این نوع ترانزیت شامل جابه‌جایی بارها و کالاهای مختلف به بنادر ایران است. این بارها می‌توانند شامل کالاهای، مواد غذایی، مواد خام، کالاهای انرژی و سایر کالاها باشند که برای تولید صنعتی در ایران استفاده می‌شوند.
- ترانزیت نفت و محصولات نفتی: ایران به عنوان یکی از تولیدکننده‌های نفت در منطقه، امکان ترانزیت نفت خام و محصولات نفتی از تولیدات خود را سمت مناطق مصرف‌کننده دارد.
- ترانزیت کالاهای پروژه‌های و بارهای سنگین: ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب خود، امکان ترانزیت کالاهای پروژه‌ها و بارهای سنگین مختلف را فراهم می‌آورد. در واقع در این نوع ترانزیت از وسایل حمل و نقل ویژه‌ای مانند جرثقیل‌ها، ناوگان‌های خاص و وسایل نقلیه سنگین استفاده می‌شود.
این ترانزیت‌ها به عنوان منبع درآمدی مهم برای اقتصاد ایران نقش اساسی ایفا می‌کنند.
ترانزیت هوایی
ترانزیت هوایی به انتقال کالاها یا مسافران از طریق هواپیماها از یک مکان به مقصد دیگر از طریق مراکز هوایی اشاره می‌کند. در این نوع حمل و نقل، هواپیماها برای جابه‌جایی افراد و بارها بین مقاصد مختلف و کشورهای مختلف به کار می‌روند. ترانزیت هوایی به عنوان یکی از سریع‌ترین و کارآمدترین روش‌ها برای حمل و نقل کالاها و افراد در مسافت‌های بلند، بسیار محبوب است.
ترانزیت جاده ای
ترانزیت جاده‌ای به جابه‌جایی کالا یا افراد از یک نقطه به نقطه دیگر از طریق شبکه‌های جاده‌ای اشاره دارد. این نوع حمل و نقل عمومی بر جاده‌ها، خیابان‌ها، بزرگراه‌ها و اتوبان‌ها انجام می‌شود. ترانزیت جاده‌ای به عنوان یکی از رایج‌ترین و پرکاربردترین روش‌های حمل و نقل است.
ترانزیت ریلی
ترانزیت ریلی به انتقال کالاها یا مسافران از طریق راه‌آهن از یک مکان به مقصد دیگر اشاره دارد. این نوع حمل و نقل با استفاده از قطارها انجام می‌شود که از طریق شبکه‌های ریلی مرتبط با هم و مسیرهای خاصی حرکت می‌کنند. علاوه بر این، به دلیل سرعت بالا، کارآمدی قابل قبول و حمل بارهای سنگین و حجیم، از این نوع حمل و نقل و استفاده می‌کنند. همینطور حمل و نقل ریلی معمولاً هزینه کمتری نسبت به حمل و نقل هوایی دارد.
حتما ببینید: حقوق و تعرفه گمرکی
مراحل انجام ترانزیت
بعد از رسیدن به جواب ترانزیت کالا چیست؛ نوبت به مراحل ترانزیت است. در واقع، مراحل انجام ترانزیت به نوع ترانزیت (هوایی، جاده‌ای، ریلی، دریایی و غیره) و نوع کالا یا مسافرانی که می‌خواهید انتقال دهید، بستگی دارد. اما به‌طورکلی، مراحل انجام ترانزیت شامل موارد زیر می‌شود:
- ثبت و اطلاع‌رسانی: در ابتدا، شما باید کالاها را برای ترانزیت ثبت کنید و اطلاعات مربوط به آنها و اهداف نهایی را در سیستم مربوطه وارد کنید.
- بسته‌بندی و آماده‌سازی: کالاها باید بسته‌بندی و برای ترانزیت آماده شوند.
- امور گمرکی: در ترانزیت بین کشورها، کالاها باید از مراحل گمرکی عبور کنند. این مراحل گمرکی مربوط به مجوزها و مدارک موردنیاز، ترخیص گمرکی و امور مربوط به مالیات و عوارض است.
- حمل و نقل اولیه: کالاها به وسیله‌ای (هواپیما، قطار، کشتی یا وسایل نقلیه حمل و نقل جاده‌ای) به مقصد می‌رسند.
- ترانزیت در مراحل میانی (در صورت نیاز): ترانزیت در مراحل میانی به انتقال کالاها یا افراد از یک مرحله میانی به مرحله دیگر در طول مسیر حمل و نقل اشاره دارد. این مراحل میانی می‌توانند مراکز حمل و نقل، ایستگاه‌ها، بنادر، فرودگاه‌ها، انبارها و مراکز ترانزیتی باشند که کالاها یا مسافران در آنجا موقتاً متوقف می‌شوند تا به مرحله بعدی انتقال یابند.
- حمل و نقل ثانویه: پس از ترانزیت در مراکز میانی، کالاها توسط وسایل حمل و نقل دیگر به مقصد نهایی می‌رسند.
- تحویل: در مقصد نهایی، کالاها به مقصد خود می‌رسند.
حتما ببینید: گروپاژ
هزینه های ترانزیت و عوامل دخیل در آن
هزینه‌های ترانزیت و عوامل دخیل در آن می‌توانند به نوع ترانزیت (هوایی، جاده‌ای، ریلی و غیره) و محل ترانزیت متفاوت باشند. در ادامه، برخی از هزینه‌ها و عوامل مهم ترانزیت را ذکر می‌کنیم:
- منابع گمرکی: در ترانزیت بین کشورها، کالاها باید از مراحل گمرکی عبور کنند که در این بخش باید هزینه پرداخت کرد. این هزینه‌ها شامل عوارض، هزینه‌های ترخیص گمرکی و مراحل مربوط به مجوزها و مدارک موردنیاز است.
- هزینه‌های بیمه: بیمه‌ها برای کاهش هزینه‌هایی مثل هزینه سلامت کالاها و افراد در طول مسیر ترانزیت لحاظ می‌شود. هزینه‌های بیمه به مقدار و نوع بیمه‌نامه بستگی دارد.
- نوع حمل و نقل: هر نوع حمل و نقل (هواپیما، قطار، کشتی، کامیون و غیره) هزینه مخصوص به خودش را دارد.
- بن ترانزیتی: بن‌های ترانزیت با توجه به حقوق ورودی و مالیات بر ارزش افزوده حساب می‌شوند. با توجه به این اطلاعات می‌توان درک کاملی نسبت به اینکه بن ترانزیت چیست؟ بدست آورد.
- مسافت: معمولاً هر چه مسافت ترانزیت بیشتر باشد، هزینه‌های حمل و نقل بیشتر می‌شود.
- وزن و حجم کالا: کالاهای سنگین و حجیم معمولاً نسبت به کالاهای سبک و کوچک هزینه‌های بیشتری برای حمل و نقل دارند.
مدارک مورد نیاز برای انجام ترانزیت
برای انجام هر گونه فعالیت، نیاز است که از مدارک موردنیاز برای آن استفاده شود. در کشور ما، برای انجام ترانزیت داخلی کالا، از مجموعه‌ای از مدارک زیر استفاده می‌شود:
- بارنامه
- فاکتور فروش کالا
- لیست عدل‌بندی
- ترخیصیه
- پروانه بهره‌برداری شرکت تولیدکننده کالا
- قبض انبار گمرک
- گواهی مبدأ
- گواهی ثبت سفارش
همچنین، برای انجام ترانزیت کالای خارجی، از مدارک الزامی دیگر هم استفاده می‌شود که با مدارک ترانزیت داخلی کالا کمی تفاوت دارند. این مدارک شامل موارد زیر می‌شوند:
- فاکتور خرید کالا
- بارنامه کالا
- لیست عدل‌بندی
- معرفی‌نامه
- ضمانت‌نامه یا قانونی
- وکالت‌نامه
- تصویر کارت بازرگانی
- مجوز عبور جهت ورود کالاهای ترانزیت
- مجوز بانک
- راهنمای CHR جاده‌ای و گذرنامه
همه این مدارک با هدف انجام فرایندهای ترانزیتی کالاها از یک مبدأ به مقصد دیگر در مسیرهای داخلی یا خارجی، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
حتما ببینید: پروانه گمرکی
جمع‌بندی
ما در این مقاله توضیح دادیم که ترانزیت کالا چیست؛ همچنین در مورد اینکه پروانه ترانزیت چیست نیز اطلاعات مختصر ولی کاملی را بیان کردیم. حال می‌دانیم که حمل و نقل ترانزیتی با توجه به انواع مختلف آن از جمله هوایی، جاده‌ای و ریلی، نقش بسیار مهمی در جابه‌جایی کالاها در سراسر جهان ایفا می‌کند. این روش‌های حمل و نقل با سرعت بالا و کاهش هزینه‌ها، به‌عنوان یکی از پرکاربردترین و بهترین راه‌های انتقال بارها و افراد در مسیرهای طولانی، مورد توجه قرار گرفته و بسیار کاربرد دارد.
با ثبت یک درخواست، از تامین کنندگان مختلف استعلام قیمت بگیرید، مقایسه کنید و بهترین خرید را انجام دهید.
استعلام قیمتاطلاعات تماس و محصولات خود را ثبت کنید، بی واسطه با خریداران در ارتباط باشید و فروش خود را افزایش دهید.
ثبت نام