گل محمدی یکی از خوشبوترین و پرخاصیت‌ترین گیاهان موجود است و استفاده از آن به‌خصوص به شکل گلاب در کشور ما بسیار رایج است. همین مورد سبب شده است تا سنت گلابگیری از دیرباز در ایران جزء رسم‌های ثابت باشد. این کار به‌قدری محبوب شده است که بیش‌تر افراد در منزل خود به گرفتن گلاب با دستگاه عرق گیر خانگی روی آورده‌اند.
اما این کار هم مانند هر کار دیگری نیاز به‌دقت و حوصله داشته و اگر طبق فوت و فن گلاب گیری انجام شود، محصولی بی‌نظیر به دست خواهد آمد.
اگر شما هم دوستدار گلاب هستید و زیاد از آن استفاده می‌کنید، در این مقاله از ویترین نت همراه ما باشید. با مطالعه این مطلب می‌توانید به‌راحتی در منزل با یک دستگاه عرق‌گیر خانگی، گلابی ناب و بی‌نظیر تهیه کنید.
طرز گرفتن گلاب با دستگاه عرق گیر خانگی
همان‌طور که می‌دانید گلاب توسط دستگاه‌های عرق‌گیری تولید می‌شود. این دستگاه‌ها از دو بخش گرم‌کننده و سردکننده ساخته شده‌اند. در واقع دستگاه‌های عرق‌گیری طی فرایندی خاص از گل محمدی عرق می‌گیرند و درنهایت گلاب تحویل می‌دهند. در طی این فرایند توسط دستگاه عرق‌گیر، مایع یا همان عرق خالص گل از آب و گیاه جدا و از دستگاه خارج می‌شود. اساس کار جداسازی عرق از دیگر موارد به دلیل تفاوت در نقطه‌جوش اجزای مختلف و گیاه است.
قسمت گرم‌کننده آن که دیگ دستگاه است، حکم مخزن را دارد. گل و آب درون این قسمت ریخته می‌شوند و روی حرارت مستقیم قرار می‌گیرند. قسمت سردکننده که کندانسور نام دارد، وظیفه سردکردن بخار حاصله را دارد. بخار سرد شده نیز توسط قسمت مخروطی شکل دستگاه جمع می‌شود و پس از سردشدن، گلاب را از طریق لوله‌های موجود تحویل شما می‌دهد.
انواع روش های گلابگیری
گلابگیری به دو روش انجام می‌شود. این روش‌ها عبارت‌اند از:
گلابگیری به روش غرقابی
در این روش، گیاه گل محمدی به طور مستقیم روی حرارت قرار می‌گیرد. گرفتن گلاب با دستگاه عرق گیر خانگی که در بالا بیان شد، جزء همین روش است. در روش غرقابی، از جوشاندن گیاه یا گل در آب و سردسازی بخار حاصله توسط قسمت سردکننده ،عرق و گلاب موردنظر به دست می‌آید. در واقع می‌توان گفت که این روش، قدیمی‌ترین روش است و گلابگیری با دستگاه در خانه با عرق‌گیرهای سنتی هم از این روش انجام می‌شود.
گلابگیری به روش تقطیر
در آموزش عرق گیری با دستگاه تقطیر معمولاً ابتدا به این موضوع اشاره می‌کنند که در این روش برخلاف روش قبلی گیاه مستقیم روی شعله قرار نمی‌گیرد. برای این روش، دیگ بخار را از آب پر می‌کنند و روی شعله قرار می‌دهند. بخار تولیدشده در این قسمت، وارد دیگ پخت می‌شود.
دیگ پخت، محل قراردادن گل‌وگیاه است. بخاری که توسط دیگ بخار تولید می‌شود از طریق لوله‌ها وارد این قسمت شده و با گیاه و گل محمدی ترکیب می‌شود. گل‌وگیاه توسط بخار حرارت می‌بیند و درنتیجه بخار گلاب و اسانس موردنیاز را تحویل می‌دهد.
اما این پایان کار نیست. بخار خارج شده از این قسمت نیز وارد قسمت سردکننده می‌شود و عرق و گلاب آماده می‌شود.
بهترین روش گلاب گیری با دستگاه عرق گیری
در حالت کلی تفاوت دو روش غرقابی و تقطیر، قرارگرفتن گیاه به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم روی حرارت است که درنهایت هر دو روش، گلاب موردنیاز را تحویل خواهند داد.
هر دو روش توسط دستگاه عرق‌گیر انجام می‌شوند و فقط وجود اندکی تغییر در دستگاه، سبب تغییر روش گلابگیری شده است. اما کدام روش بهتر است؟ آیا طرز گرفتن گلاب با دستگاه عرق گیر خانگی نیز تأثیری در نتیجه نهایی گلاب خواهد داشت؟
برای پاسخ به این سؤالات باید بگوییم که روش جدید و مدرن تقطیر از روش قدیمی غرقابی، بهتر است. زیرا در روش قدیمی ازآنجایی‌که گیاه به طور مستقیم با آب، روی شعله قرار می‌گیرد، در کیفیت محصول حاصله تأثیرگذار خواهد بود.
اما در روش تقطیر به‌جای جوشاندن مستقیم گل‌وگیاه، از بخار آب برای تولید گلاب استفاده می‌شود. این روش موجب افزایش کیفیت گلاب می‌شود و همچنین درنهایت گلاب بیش‌تری نیز گرفته می‌شود. در واقع از هدررفتن بخار جلوگیری می‌کند.
روش استفاده از دستگاه عرق گیری خانگی
پس از اینکه با روش‌ها و نحوه تولید گلاب از طریق غرقابی و تقطیر آشنا شدید، می‌خواهیم در ادامه طرز استفاده از دستگاه عرق گیری خانگی را بیان کنیم. در این صورت شما می‌توانید به‌راحتی در خانه و با خرید یک دستگاه عرق‌گیر خانگی، گلاب و حتی عرق هر گیاه دیگری را بگیرید.
نحوه گرفتن گلاب با دستگاه عرق گیر خانگی
نحوه گرفتن گلاب با دستگاه به شرح زیر است:
- ابتدا باید مقدار مناسبی از گل محمدی و آب را درون قسمت‌های مشخص دستگاه بریزید. میزان گیاه و آب به‌اندازه دیگ شما بستگی دارد. میزان آب به یخ 1 به 2 است. یعنی برای دستگاه‌های 50 کیلویی باید 25 کیلو آب و یخ را درون دستگاه بریزید. یخ برای قسمت کندانسور است و آب برای دیگ است. 25 کیلو هم گل محمدی نیاز است.
- در مرحله دوم، دستگاه عرق‌گیر را روشن کنید. دستگاه‌های عرق‌گیر برقی را به برق متصل کنید و برای دستگاه‌های بدون برق، زیر دیگ را با شعله روشن کنید.
- یک ظرف مناسب زیر قسمت خروجی دستگاه قرار دهید. گلاب تهیه شده درون این ظرف می‌ریزد.
- بخار به‌دست‌آمده توسط لوله‌ها به سمت قسمت سرد شونده هدایت می‌شود. قسمت سرد شونده با خنک‌کردن و جداکردن گلاب، آن را سمت لوله خروجی هدایت می‌کند. گلاب به‌دست‌آمده را درون ظرف ریخته و درب آن را ببندید و هر زمان که لازم داشتید استفاده کنید.
از فوت و فن گلاب گیری تهیه گلاب دوآتیشه است که به‌جای آب باید از گلاب‌هایی که قبلاً تهیه کردید، درون دستگاه بریزید. این نوع گلاب خاصیت و عطروطعم بی‌نظیری دارد.
نکات مهم استفاده از دستگاه عرق گیر خانگی
دستگاه عرق‌گیر خانگی و طریقه گلاب گیری با دیگ نیچه مانند هر دستگاه دیگری، فوت و فن‌های خاص خود را دارد. برای اینکه گلاب بهتری تولید کنید و در حین کار اذیت نشوید، بهتر است نکات استفاده از آن را رعایت کنید.
- قبل از ته آمدن دیگ، شعله را خاموش کنید تا دیگ شما سالم بماند و گلاب مرغوب‌تری داشته باشید.
- مقدار فضای خالی دیگ، باید مناسب باشد. در غیر این صورت جریان انتقال به کندانسور به‌درستی انجام نمی‌شود.
- قبل از گلابگیری، تمامی اتصالات و لوله‌های انتقالی دستگاه را کنترل کنید.
- در تمام مدت گلابگیری به دمای شعله و نقطه‌جوش و دمای نقطه خروج گلاب از دستگاه توجه کنید و دما را تحت کنترل داشته باشید.
- پس از اتمام کار منتظر بمانید تا دستگاه خنک شود. سپس به تمیزکردن اجزای مختلف بپردازید.
عوامل تأثیرگذار در کیفیت گلاب به دست آمده
حال که با نحوه گلابگیری و کار با این دستگاه آشنا شدید، باید سعی کنید که گلاب مرغوب و باکیفیتی داشته باشید. برای اینکه گلاب شما باکیفیت و دارای عطروطعمی فوق‌العاده باشد، بهتر است عوامل تأثیرگذار در کیفیت آن را درنظر بگیرید. این عوامل شامل موارد زیر هستند.
- از بهترین و مرغوب‌ترین گل برای گلابگیری استفاده کنید.
- برای تهیه گلاب دوآتیشه از گل بیش‌تری استفاده کنید.
- هرگز چندین گل محمدی مختلف را با هم ترکیب نکنید. ممکن است عطروطعم متفاوت آن‌ها روی‌هم تأثیر بگذارد.
- سعی کنید از گل‌هایی استفاده کنید که بدون کود و مواد شیمیایی و به‌اصطلاح ارگانیک رشد کرده‌اند.
- برای اینکه گلاب بیش‌تری به دست آید، از ریختن آب اضافی درون دیگ خودداری کنید. این کار کیفیت گلاب را کاهش می‌دهد.
- از گل‌های تروتازه برای گلابگیری استفاده کنید. کیفیت گلاب گل خشک به اندازه گل تر مرغوب نیست.
- سعی کنید گل‌ها را در اول صبح بچینید. گل و گیاهان در اول صبح طراوت و بوی خوبی دارند و عرق حاصل از آن‌ها عطر خوبی خواهد داشت.
جمع‌بندی
گلابگیری یکی از کارهایی است که قدمت ۲۵۰۰ساله در ایران دارد. این کار از اوایل اردیبهشت تا اواخر خرداد رایج است و در کاشان و بعضی نقاط دیگر انجام می‌شود. ما نیز در این مقاله همه چیز راجع به گرفتن گلاب با دستگاه عرق گیر خانگی را بیان کردیم تا اگر دوستدار گلاب بودید، گلاب گیری در خانه با دستگاه را به‌راحتی انجام دهید.
با ثبت یک درخواست، از تامین کنندگان مختلف استعلام قیمت بگیرید، مقایسه کنید و بهترین خرید را انجام دهید.
استعلام قیمتاطلاعات تماس و محصولات خود را ثبت کنید، بی واسطه با خریداران در ارتباط باشید و فروش خود را افزایش دهید.
ثبت نام